Asystent rodziny koncentruje się na wspieraniu rodziny, towarzyszeniu w rozwoju jej członków oraz pedagogizacji rodziców, czyli dostarczaniu im wiedzy związanej z wychowaniem dzieci (pracuje zwłaszcza nad poprawą umiejętności opiekuńczo-wychowawczych).

W przypadku, gdy Ośrodek Pomocy Społecznej poweźmie informację o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych:

• pracownik socjalny przeprowadza w tej rodzinie wywiad środowiskowy,

• po przeprowadzeniu wywiadu, pracownik socjalny dokonuje analizy sytuacji rodziny,

• pracownik socjalny występuje do kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej z wnioskiem o przydzielenie asystenta, jeżeli z analizy wynika konieczność przydzielenia go rodzinie,

• po otrzymaniu wniosku kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej przydziela rodzinie asystenta rodziny.

Główne zadania asystenta rodziny:

Wspieranie rodziny poprzez konsultacje i działania o charakterze edukacyjnym w zakresie:

• 1. prawidłowego wychowania i opieki nad dziećmi (organizowanie czasu wolnego dzieciom, budowanie prawidłowych więzi między członkami rodziny, rozwijanie umiejętności wychowawczych, aktywne uczestnictwo w życiu szkolnym dziecka, pomoc w nauce szkolnej),

  2. dbania o zdrowie (higiena, pielęgnacja, prawidłowe odżywianie, rekreacja, w razie potrzeby: leczenie i rehabilitacja),

  3. gospodarowania budżetem domowym (planowanie i monitorowanie wydatków, oszczędne gospodarowanie mediami),

  4. wykonywania prac na rzecz domu oraz ich podziału na członków rodziny (sprzątanie, zmywanie, gotowanie, prasowanie, remont itd.),

  5. pozyskiwanie usług na rzecz domu i rodziny (np. związanych z naprawą, załatwianiem spraw urzędowych, znalezieniem pracy, kontaktów ze służbą zdrowia),

  6. usamodzielniania się poprzez uzupełnianie wykształcenia i podjęcie pracy, dbałość o edukację i rozwój dzieci.

• Propagowanie wzorców prawidłowego funkcjonowania społecznego poprzez edukację i trening w zakresie obowiązujących norm współżycia społecznego.

• Informowanie rodziny – wiadomości niezbędne do podjęcia odpowiedniego wyboru, dostarczanie klientowi informacji związanej z jego życzeniem, typem problemów, które napotyka i usiłuje rozwiązać (dotyczyć może prawa i administracji oraz działalności różnych instytucji, możliwości korzystania z placówek zaplecza socjalnego: świetlic, przychodni i poradni, placówek sportowych i rekreacji itd.).

• Rozszerzanie kontaktów, dostępu do nowych, wzbogacających doświadczeń (ułatwianie klientowi nawiązywania kontaktów z innymi, w zależności od jego potrzeb i umiejętności, stymulowanie podopiecznego do samodzielnego poszukiwania w swoim otoczeniu nowych możliwości: sił, osób, grup, instytucji lub ułatwianie mu tego np. poprzez towarzyszenie).

• Pomoc w rozwiązywaniu problemów psychologicznych i emocjonalnych w rodzinie. Dbanie o poprawę i utrzymanie prawidłowych relacji pomiędzy członkami rodziny.

• Inicjowanie działań zamierzających do zapobiegania degradacji osób, rodzin i grup społecznych

• Pomoc w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymaniu pracy zarobkowej

• Wspomaganie podopiecznych we wzmocnieniu lub odzyskaniu możliwie pełnych zdolności życiowych i uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym.